Quốc hội thảo luận về báo cáo của Tòa án, Viện Kiểm sát

 

Quốc hội thảo luận về báo cáo của Tòa án, Viện Kiểm sát
 

Trong bối cảnh nhiều khó khăn, thách thức của nhiệm kỳ 2016-2021, mặc dù số lượng công việc tăng với tính chất phức tạp, quy mô lớn và phải thực hiện nghiêm việc tinh giản biên chế nhưng ngành Tòa án và Viện Kiểm sát đã không ngừng đổi mới, triển khai nhiều biện pháp đột phá, sáng tạo, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ Quốc hội giao và đạt được nhiều kết quả nổi bật.

Đại biểu Nguyễn Thị Thủy, đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn

 
Đại biểu Nguyễn Thị Thủy, đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn, nói: Thứ nhất là các cơ quan tư pháp đã đấu tranh hiệu quả hơn với tội phạm và vi phạm pháp luật trong nhiệm kỳ này thì tổng số án các loại thụ lý, xét xử tăng mạnh tới 34 %. Trong đó, nhiều vụ án đã đi vào lịch sử tố tụng nước ta bởi quy mô lớn và tính chất đặc biệt nghiêm trọng. Trong đó, nhiều vụ án, số tiền bị tội phạm chiếm đoạt đã không dừng ở số con số vài trăm tỷ đồng mà đã lên đến hàng nghìn, thậm chí là hàng chục nghìn tỷ đồng và nhiều vụ án thì số bị cáo tham gia đã không dừng ở con số vài ba bị cáo mà đã có sự câu kết của hàng chục, thậm chí là gần 100 bị cáo trong cùng một vụ án.
 
Tính tranh tụng trong tố tụng ngày càng rõ nét hơn. Có thể nói là tranh tụng chính là phương thức để tìm đến sự thật vụ án một cách công bằng, công minh và tôn trọng quyền con người và thời gian vừa qua thì người dân và xã hội đã cảm nhận ngày càng rõ hơn về các phiên tòa tranh tụng bởi tăng tính tranh tụng đối kháng, cọ sát giữa các chứng cứ, lý lẽ, lập luận của các bên ngày càng mạnh mẽ, thậm chí rất quyết liệt. Và chúng tôi cho rằng đây là những tín hiệu rất đáng mừng vì một nền tư pháp cũng cần nghiêm minh. Và vừa qua thực hiện hướng dẫn của Tòa án tối cao thì tất cả các tòa án trong cả nước đã không hạn chế thời gian dành cho tranh tụng, đã tạo mọi điều kiện để cho bên buộc bên gỡ thực hiện quyền tranh tụng.
 
Đại biểu Nguyễn Văn Chiến, đoàn thành phố Hà Nội cũng thể hiện sự ấn tượng với những cải cách trong công tác giải quyết xét xử các loại án.

 
Đại biểu Nguyễn Văn Chiến, Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội, chia sẻ: Các Tòa án đã làm tốt, đẩy mạnh tranh tụng tại tất cả các phiên tòa xét xử. Thực hiện nghiêm khắc, nghiêm túc những vấn đề về việc xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật. Việc tổ chức phiên tòa theo tinh thần cải cách tư pháp đã thể hiện sự trang nghiêm, bình đẳng giữa các bên.
 
Mặc dù ngành Tòa án với thành tích đáng ghi nhận trong nhiệm kỳ nhưng người dân vẫn cho rằng còn có những rào cản trong việc thực hiện đổi mới cơ chế thực hiện phiên tòa theo tinh thần cải cách tư pháp mà cần phải tháo gỡ. Đó là về tính độc lập của tòa án, khắc phục những vi phạm, không để tình trạng dĩ hòa vi quý với những vi phạm nghiêm trọng tố tụng nhưng lại nhận xét, đánh giá là không ảnh hưởng làm thay đổi bản chất của vụ án. Tính độc lập của Tòa án cũng đòi hỏi việc xét xử của Tòa án phải độc lập với các cơ quan cấp trên. Có những thẩm phán phải độc lập với các hội thẩm trong việc đưa ra phán quyết thay đổi việc nghị án, thẩm phán và hội thẩm bàn bạc chung trong phòng thì án để đưa ra phán quyết, để tránh tình trạng nể nang, xuôi chiều, mất tính độc lập của Hội đồng khoa học. Thực tiễn, nhiều hạn chế trong việc xét hỏi và tranh tụng còn tồn tại. Phiên tòa tạo điều kiện để các bị cáo được trình bày lý do, nguyên nhân, điều kiện dẫn đến phạm tội bảo đảm hơn nữa hoạt động tranh tụng của luật sư, tạo cơ chế thiết lập kênh riêng, đường dây nóng cho luật sư, nhanh chóng kiến nghị, phản ánh với Chánh án Tòa án tối cao về những vi phạm, những quy định của pháp luật tố tụng, những hạn chế trong công tác xét xử để từ đó khắc phục vi phạm.
 
Để tiếp tục thực hiện cải cách tư pháp và nâng cao chất lượng xét xử trong mục tiêu Quốc hội đề ra tới đây, chúng tôi cho rằng việc đổi mới thủ tục tranh tụng tại phiên tòa phải coi là khâu đột phá để nâng cao chất lượng xét xử, bảo đảm phán quyết của tòa đúng luật, bảo đảm quyền con người, mang lại công lý, niềm tin cho nhân dân, thẩm phán nâng cao bản lĩnh nghề nghiệp, thực hiện đầy đủ thẩm quyền, nguyên tắc suy đoán vô tội.

 
Nhiều đại biểu kiến nghị, trong thời gian tới, ngành Tòa án, Viện Kiểm sát cần đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ việc, thực hiện tốt nguyên tắc tranh tụng; Chú trọng làm tốt công tác hòa giải trong giải quyết các vụ việc dân sự và công tác đối thoại trong giải quyết các vụ án hành chính; Khắc phục triệt để tình trạng để các vụ án quá thời hạn chuẩn bị xét xử do nguyên nhân chủ quan của Tòa án. Các cấp Tòa án bảo đảm xét xử nghiêm minh, khách quan, công bằng, đúng pháp luật, không để xảy ra oan, sai, bỏ lọt tội phạm cũng như việc vi phạm thời hạn tạm giam trong giai đoạn chuẩn bị xét xử./.