Việc khai thác cát trái phép dọc sông Trà Khúc thuộc địa bàn thành phố Quảng Ngãi diễn ra trong nhiều năm qua, gây bức xúc trong dư luận nhưng vẫn chưa có giải pháp ngăn chặn hiệu quả. Vấn đề này đã được nhiều đại biểu HĐND thành phố Quảng Ngãi đưa ra chất vấn trong sáng nay tại kỳ họp HĐND thành phố cuối năm.
Kỳ họp HĐND thành phố cuối năm. Ảnh: Phúc Hảo.
Tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Trà gây thất thoát tài nguyên, ô nhiễm môi trường, làm hư hại các công trình giao thông. Việc khai thác này thường xảy ra tại các điểm đấu nối của các mỏ cát được cấp phép. Tính từ bến Tam Thương đến Cửa Đại có 10 điểm đấu nối, trong đó có 6 điểm đấu nối tự phát. Ngoài ra, một số doanh nghiệp khai thác cát không đúng mục đích cấp phép.
Thượng tá Nguyễn Anh Tuấn-Trưởng Công an thành phố Quảng Ngãi, cho biết:”Trên đia bàn thành phố, dọc sông Trà Khúc có nhiều mỏ cát còn hạn, hết hạn, người dân khai thác thủ công. Một số doanh nghiệp, Công ty xây dựng công trình trên dòng sông Trà như Đập dâng, cầu Cổ Lũy tận thu cát, phục vụ cho công trình thì không nói mà tận thu cát để bán không đúng mục đích”.
Để khắc phục tình trạng này, các lực lượng chức năng thành phố Quảng Ngãi, các ngành liên quan xử lý nhiều trường hợp. Trong năm 2020 đã tịch thu 533 mét khối cát, tạm giữ 61 ô tô chở cát vi phạm, 4 ghe, máy hút cát, xử phạt vi phạm hành chính hơn 44 triệu. Tuy nhiên, mức xử lý này chưa có tính răn đe.
Ông Trần Ngọc Xôn-Chủ tịch UBND xã Nghĩa Hà, thành phố Quảng Ngãi, nói:”Đối với xã, phường xử lý, không phải xã, phường không quan tâm và không xử lý, thẩm quyền xử lý xử phạt 400 ngàn, tạm giữ xe thời gian 7 ngày. Không đủ sức răn đe. Việc dẫn đến hôm nay chính do xử lý không hiệu quả”.
Trả lời chất vấn về nội dung này, ông Nguyễn Anh Kiệt, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Quảng Ngãi cho biết, các đối tượng này rất tinh vi, thường xuyên lợi dụng điểm đấu nối và lén lút khai thác vào ban đêm khi lực lượng chức năng rút đi. Một số đối tượng dùng máy hút trên các ghe, khai thác ở những đoạn không thuộc địa bàn quản lý hoặc ở giữa sông nên rất khó xử lý. Mặc dù lực lượng chức năng đã bố trí đứng trực ngay điểm đấu nối các mỏ cát nhưng khi lực lượng rút đi thì các đối tượng lại khai thác trái phép.
Ông Nguyễn Anh Kiệt-Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Quảng Ngãi, nói:”Trục lợi bất chính từ khai thác khoáng sản,chỉ xử lý hành chính, chưa đủ lực ngăn chặn. Vì mức xử phạt từ 100 triệu trở lên bất chính mới xử lý hình sự. Để chứng minh được rất khó”.
Mới đây, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã có công văn yêu cầu các sở, ban, ngành và địa phương tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với các hoạt động khai thác khoáng sản. UBND các huyện, thị xã, thành phố phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh nếu để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn. Vì thế, trong thời gian tới, thành phố Quảng Ngãi sẽ tăng cường quản lý việc khai thác cát trên sông Trà.
Ông Trương Thanh Thảo-Bí thư, Chủ tịch UBND phường Trương Quang Trọng, thành phố Quảng Ngãi, nêu ý kiến:”Nên nghiên cứu xử lý trên bờ, các điểm tập kết cát nên truy xuất nguồn gốc, kiểm tra để chứng minh không hợp pháp thì xử lý đối với tổ chức, cá nhân vi phạm”.
Lãnh đạo HĐND thành phố Quảng Ngãi yêu cầu trong thời gian tới, UBND thành phố cần có Hội nghị chuyên đề phân tích làm rõ, đề ra các giải pháp hiệu quả hơn nhằm nâng cao trách nhiệm của các ngành chức năng và địa phương trong việc quản lý khoáng sản trên địa bàn./.
Minh Hiền