Là một trong những thương hiệu nước mắm nổi tiếng, làng nước mắm Tam Thanh (Tam Kỳ, Quảng Nam) trải qua nhiều thăng trầm, thậm chí có thời điểm đứng trước nguy cơ thất truyền. Thế nhưng, gần đây nhờ tâm huyết của chính những người dân trong làng, nghề mắm truyền thống ở Tam Thanh đã sống lại và phát triển mạnh mẽ, trở thành một nét văn hoá độc đáo của người dân xứ Quảng.
Hồi sinh làng nghề mắm cổ truyền ở Quảng Nam
Xã Tam Thanh, TP Tam Kỳ (Quảng Nam) không chỉ nổi tiếng với cảnh quan thơ mộng mà nơi đây còn lưu giữ một tài sản quý giá, đó là nghề làm nước mắm truyền thống. Không rõ nghề mắm có từ khi nào nhưng đã có rất nhiều thế hệ ở đây sinh ra, lớn lên và trưởng thành nhờ những hũ mắm trong nhà. Mắm được làm bằng cá cơm trên vùng biển ngang Quảng Nam, sau khi đánh bắt ở biển về thì cá được đưa vào vại muối, sau đó trải qua những kỹ thuật riêng. Thế nên nước mắm Tam Thanh vẫn giữ được hương vị đặc trưng truyền thống, thơm ngon, trở thành đặc sản nức tiếng của xứ Quảng.
Ông Lê Văn Gập - Xã Tam Thanh, TP Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam, chia sẻ:Quy trình theo phương pháp cổ truyền ông bà để lại tức là mình lấy cá biển ngang của mình, mình làm toàn bộ cá cơm không thôi. Mình về ủ tỷ lệ 2 cá 1 muối. Sau 12 tháng nó phân hủy hết thì mình đem lại gạn theo phương pháp cổ truyền của ông bà minh. Tất nhiên là muối và cá thôi chứ không dùng hóa chất gì hết. Nước chấm của mình mùi đậm đà hơn.
Là người sinh ra và lớn lên cùng vị mặn mòi từ biển, chị Tầm hiểu và cảm nhận được những giá trị cốt lõi từ nghề mắm truyền thống nơi vùng biển này. Tình yêu với vị mặn đậm đà của quê hương cứ dần lớn lên và thấm đẫm, trở thành một phần không thể thiếu. Tốt nghiệp Đại học ngoại ngữ, mặc dù được nhận vào làm tại một công ty nước ngoài với mức thu nhập cao, thế nhưng chị Tầm lựa chọn tiếp nối truyền thống gia đình.
Ở Tam Thanh có khoảng 40 cơ sở làm nghề nước mắm.
Chị Lê Thị Ngọc Tầm - Giám đốc HTX Ngọc Lan, Quảng Nam, cho biết:Nước mắm truyền thống nó là giá trị của con người của những thế hệ trước, của cả một vùng đất mọi người nghiên cứu cách làm làm sao để chai mắm của mình nó ngon hơn, đặc trưng hơn. Có thể gọi nó là một cái giá trị của cả một vùng, là một nét văn hóa làng nghề, một nét văn hóa của cả một địa phương.
Hiện, ở Tam Thanh (Tam Kỳ - Quảng Nam) có khoảng 40 cơ sở làm nghề nước mắm theo quy mô hộ gia đình và hợp tác xã. Cũng như nhiều làng nghề truyền thống khác, làng mắm truyền thống Tam Thanh từng trải qua những thời điểm khó khăn khi phải đối mặt với sự canh tranh khốc liệt, đặc biệt là sự xuất hiện của nhiều loại nước chấm công nghiệp. Thế nhưng bằng sự hỗ trợ của nhà nước, đặc biệt là sự nỗ lực của chính những người dân nơi đây, nghề làm mắm ở Tam Thanh đã được hồi sinh.
Ông Hường Văn Minh - Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Quảng Nam, nói:Ngành Công thương phối hợp với ngành nông nghiệp đem sản phẩm đó đi xúc tiến và thành làng du lịch cộng đồng tại các khu làng chài để làm sao đó vừa hưởng lợi từ du lịch vừa hưởng lợi từ đánh bắt hải sản.
Nhờ hồi sinh làng nghề nước mắm truyền thống, nhiều hộ dân đã vươn lên thoát nghèo, có nguồn thu nhập ổn định. Không chỉ làm nên nét thú vị trong ngôi làng bích họa bên bờ sóng, những người dân làng nghề mắm Tam Thanh còn đang góp phần lưu giữ và phát huy giá trị làng nghề truyền thống của địa phương./.
Theo TTXVN