Nổi tiếng gần xa bởi chất lượng thơm ngon và sự độc đáo của mình, từ lâu những vườn chè cổ thụ có tuổi thọ trên 100 năm trở thành niềm tự hào của người dân xứ Cùa, xã Cam Chính, huyện Cam Lộ nói riêng và người dân tỉnh Quảng Trị nói chung. Với quyết tâm giữ gìn, bảo vệ và lưu giữ cho con cháu đời sau, người dân nơi đây vẫn đang chăm sóc, bảo tồn và phát triển diện tích trồng giống chè đặc biệt này.
Quảng Trị bảo tồn những vườn chè cổ thụ xứ Cùa
Gia đình nhà bà Hoàng Thị Thoại, là một trong những hộ gia đình có nhiều cây chè cổ thụ lâu năm nhất xã Cam Chính. Vườn chè cổ thụ của bà hiện có trên 100 gốc có trên 100 năm tuổi và hàng trăm gốc có độ tuổi hàng chục năm. Trồng giống chè này, người dân hầu như không phải chăm bón, tưới tiêu gì, nhưng cây chè vẫn mạnh mẽ vươn lên vững chãi, đầy sức sống, cho lá xanh non.
Bà Hoàng Thị Thoại, xã Cam Chính, huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị
Bà Hoàng Thị Thoại, xã Cam Chính, huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị, nói: Vườn chè này có trên 100 tuổi rồi, đã có nhiều người tới hỏi mua mà tôi không bán. Tôi chỉ bán lá, còn cây thì vun đắp để để lại cho con cháu sau này. Tôi cũng trồng thêm 6 sào chè cổ thụ mới.
Xã Cam Chính hiện có hơn 100 hộ còn giữ được vườn chè cổ thụ, nhà ít thì có vài cây nhưng có những nhà có hàng trăm gốc cây có tuổi thọ trên 100 tuổi. Giống chè cổ thụ có lá nhỏ, hương vị đặc biệt thơm ngon. Các thương lái đã tìm đến đây, thu mua những gốc chè cổ thụ với giá trung bình trên 10 triệu/gốc, với những gốc chè trên 150 năm tuổi được trả giá hàng chục triệu đồng. Do đó, người dân địa phương cũng rất nỗ lực để bảo vệ và giữ gìn vườn chè cho con cháu.
Ông Nguyễn Thanh Lâm, Bí thư Đảng ủy xã Cam Chính huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị
Ông Nguyễn Thanh Lâm, Bí thư Đảng ủy xã Cam Chính huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị, cho biết: Hiện, xã đang tiếp tục khảo sát lại, vận động bà con phục hồi, giữ gìn những vườn chè cổ thụ cũng như duy trì chất lượng vườn chè của xã. Thời gian tới, chúng tôi sẽ có kế hoạch để xây dựng thương hiệu chè Cùa để gắn với du lịch về tâm linh cũng như khai thác tối đa thế mạnh của các mặt hàng nông sản và dịch vụ trên địa bàn.
Đối với người dân xứ Cùa, cây chè cổ thụ không chỉ có giá trị kinh tế mà còn mang cốt cách, lịch sử của một vùng quê từ thuở khai thiên lập địa. Những vườn chè mới được người dân chiết cành, gieo hạt đang bừng sức sống giữa cái nắng, gió và đất đỏ bazan trù phú mọc trải dài trên những triền đồi. Bên những vườn chè cổ thụ rợp bóng, những vườn chè mới vẫn đang sinh sôi nảy lộc đền đáp những nỗ lực của người dân xứ Cùa trong việc bảo vệ những sản vật được cha ông truyền lại./.