Có thể nói, 2020 là một năm đầy biến động đối với khu vực Trung Đông, vốn chứa đựng nhiều bất ổn và nguy cơ bùng nổ xung đột bất cứ lúc nào. Những biến chuyển tại đây trong một năm vừa qua mang đậm dấu ấn chính sách của chính quyền Tổng thống Mỹ DonaldTrump, quốc gia vẫn luôn coi Trung Đông là khu vực địa chiến lược quan trọng.
Ảnh minh họa
Với vai trò trung gian của Chính quyền Tổng thống Trump, chỉ trong chưa đầy 4 tháng, Israel đã lần lượt bình thường hóa quan hệ với 4 quốc gia Arab, được coi là điểm sáng mang lại hy vọng duy trì lâu dài hòa bình và ổn định, cũng như lợi ích cho tất cả các nước liên quan trong một khu vực, vốn chứa đựng nhiều mâu thuẫn và xung đột.
Mặc dù vậy, việc Tổng thống Trump công bố bản Kế hoạch hòa bình Trung Đông gây tranh cãi cuối tháng 1 năm nay, trong đó cho phép Israel sáp nhập các khu định cư tại Bờ Tây và Thung lũng Jordan, bị đánh giá là quá thiên vị Israel khi chỉ ưu tiên những mục tiêu chiến lược của Tel Aviv, bỏ qua nguyện vọng và quyền lợi chính đáng của người Palestine đối với các vùng lãnh thổ bị Israel chiếm đóng, bao gồm vấn đề Đông Jerusalem, tiềm ẩn nguy cơ bùng nổ xung đột.
Trong khi đó, mối quan hệ căng thẳng giữa Mỹ và Iran cũng là yếu tố đe dọa hòa bình và ổn định của Trung Đông trong suốt 1 năm qua. Việc Tổng thống Trump chỉ thị không kích vào sân bay quốc tế Baghdad của Iraq ngày 3/1, sát hại Tướng Qassem Soleimani của Lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran, đã khiến cả Trung Đông khởi đầu năm 2020 với tình trạng căng thẳng địa-chính trị leo thang lên "mức nguy hiểm". Mới đây nhất, vụ ám sát nhà khoa học hạt nhân hàng đầu của Iran cuối tháng 11 vừa qua đã tô đậm thêm mảng màu tối ở Trung Đông, đồng thời khoét sâu mâu thuẫn giữa hai cường quốc ở khu vực là Iran và Israel.
Những nước cờ của Tổng thống Trump ở Trung Đông trong năm vừa qua, một mặt nhằm củng cố vai trò và tầm ảnh hưởng của Mỹ ở khu vực chiến lược này, mặt khác nhằm thúc đẩy các lợi ích của Washington tại Trung Đông thông qua các mối quan hệ đồng minh bền chặt, từ đó tạo thành mặt trận thống nhất để đối phó và kiềm chế Iran./