Ukraine nỗ lực phục hồi sản xuất ngũ cốc

Đất đai màu mỡ, diện tích đất trồng trọt rộng lớn và lịch sử lâu đời trong việc cung cấp lương thực cho các thị trường toàn cầu, Ukraine được mệnh danh là "vựa lúa mì của thế giới". Dù sản lượng ngũ cốc đã giảm 1/4 kể từ khi xảy ra xung đột Nga-Ukraine, nhưng 3 năm sau, vai trò của quốc gia Đông Âu này trong an ninh lương thực toàn cầu vẫn vững vàng. 

Cuộc xung đột đã khiến sản lượng ngũ cốc giảm gần 30% trong năm 2022-2023, khi có tới hơn 20% diện tích đất canh tác không được gieo trồng và thiếu hụt lao động. Tuy nhiên, xuất khẩu của Ukraine đã phục hồi nhanh chóng. Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen, được Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ khởi xướng vào tháng 7/2022, mở lại 3 cảng của Ukraine, đã cho phép xuất khẩu 33 triệu tấn ngũ cốc vào tháng 7/2023.

Các tuyến đường được gọi là “Đường đoàn kết của châu Âu”, sử dụng đường sắt, đường sông và đường bộ đã cho phép gần một nửa lượng ngũ cốc xuất khẩu của Ukraine đến được châu Âu, bất chấp lệnh phong tỏa của Nga. Những nỗ lực trên đã giúp khôi phục xuất khẩu của Ukraine lên khoảng 64 triệu tấn trong giai đoạn 2023-2024, phục hồi về 75% mức trước xung đột và ổn định an ninh lương thực toàn cầu. Tuy nhiên, do hạn chế cơ sở hạ tầng và chi phí vận chuyển cao, các tuyến đường bộ không thể hoàn toàn thay thế xuất khẩu qua đường biển.

Theo Hiệp hội Ngũ cốc Ukraine, tháng 9 năm nay Ukraine đã ghi nhận mức giảm 38% trong xuất khẩu nông sản so với cùng kỳ năm ngoái, một phần do căng thẳng với Nga tại các cảng khu vực Biển Đen.  

Dự báo cho toàn bộ niên vụ 2025-2026 cũng không mấy lạc quan. Sản lượng ngũ cốc của Ukraine giảm 10%, xuống còn khoảng 51 triệu tấn, do những gián đoạn xung đột kéo dài, chỉ ra những điểm yếu vẫn còn dai dẳng.