Lễ kỷ niệm 60 năm Ngày Chiến thắng Vạn Tường

Sáng 18/8, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UBMTTQ Việt Nam tỉnh Quảng Ngãi đã long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 60 năm Ngày chiến thắng Vạn Tường (18/8/1965 – 18/8/2025). Dự lễ, về phía Trung ương có Thượng tướng Lê Chiêm, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Trung tướng Nguyễn Trung Thu, nguyên Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân Việt Nam; Thiếu tướng Trần Thanh Hải, Phó Tư lệnh Quân khu 5; Phó Chủ nhiệm Ủy ban công tác đại biểu của Quốc hội Đặng Ngọc Huy; đại diện lãnh đạo các cục, vụ, viện thuộc các ban, bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo Sư đoàn 320, Quân đoàn 3; lãnh đạo Sư đoàn 2, Sư đoàn 307 và 315, Quân khu 5.

Về phía tỉnh Quảng Ngãi có Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, Chủ tịch UBMTTQVN tỉnh U Huấn; Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Đức Tuy; Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, Trưởng Ban Tổ chức Lễ kỷ niệm Y Ngọc, cùng các đồng chí trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy; nguyên lãnh đạo tỉnh qua các thời kỳ; mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân; lãnh đạo các sở, ban, ngành, hội đoàn thể, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh; lãnh đạo xã Vạn Tường và sự hiện diện của gần 90 cán bộ, chiến sỹ đã tham gia lãnh đạo, chiến đấu, làm nên Chiến thắng Vạn Tường lịch sử.

Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy U Huấn đã đọc diễn văn ôn lại quá trình chiến đấu kiên cường, quả cảm của quân và dân ta trong Chiến thắng Vạn Tường ngày 18/8/1965, một mốc son chói lọi trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Diễn văn nêu rõ, sau cuộc khởi nghĩa Trà Bồng và thắng lợi của phong trào Đồng Khởi, cách mạng miền Nam chuyển sang thế tiến công. Trước nguy cơ sụp đổ của ngụy quyền Sài Gòn, Mỹ đổ quân trực tiếp tham chiến, thực hiện chiến lược “Chiến tranh cục bộ”, âm mưu bình định miền Nam trong vòng 18 tháng. Ở Quảng Ngãi, từ tháng 5/1965, Mỹ đưa tiểu đoàn lính thủy đánh bộ chiếm đóng các vị trí chiến lược thuộc huyện Bình Sơn cũ, lập “vùng trắng” phía Nam căn cứ Chu Lai. Tỉnh ủy Quảng Ngãi cùng Khu ủy và Mặt trận Dân tộc Giải phóng phát động phong trào toàn dân đánh Mỹ, xây dựng “Vành đai diệt Mỹ”. Công sự, địa đạo được đào liên hoàn, biến vùng ven biển thành trận địa kiên cố.

Sáng ngày 07/5/1965, trong khí thế cả nước đang tìm cách đánh Mỹ, tiểu đội du kích xã Bình Đông, nay là xã Vạn Tường do đồng chí Nguyễn Phàn, Trung đội trưởng du kích xã đã tổ chức phục kích tại bến Tân Hy bắn chìm và diệt gọn tiểu đội lính Mỹ. Đây là trận đánh Mỹ đầu tiên trên chiến trường Quảng Ngãi và khu 5. Mở ra khả năng mới cho quân dân ta thi đua, quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược. Sau trận đánh đầu tiên ở bến Tân Hy, tướng  Mỹ tại miền Nam Việt Nam đã ra lệnh mở cuộc hành quân "Ánh sáng sao" đánh vào Vạn Tường nhằm tiêu diệt Trung đoàn 1, Quân giải phóng, gây uy thế cho quân Mỹ. Đêm 17/8/1965, hơn chục chiếc tàu chiến Mỹ thuộc Hạm đội 7 từ ngoài khơi, liên tục bắn đại bác vào thôn Vạn Tường. Ngày 18/8/1965, quân Mỹ gồm 4 tiểu đoàn lính thủy đánh bộ, 1 tiểu đoàn xe tăng và xe bọc thép, 2 tiểu đoàn pháo 105 ly, 6 tàu đổ bộ và pháo hạm cùng hàng trăm máy bay chiến đấu, mở cuộc hành quân phối hợp hải, lục, không quân tiến vào Vạn Tường và các thôn, xóm xung quanh. Sau một ngày đêm phối hợp chiến đấu quyết liệt và vô cùng dũng cảm, gan dạ, Trung đoàn 1, Quân khu 5, các Đại đội, dân quân và du kích các xã đã đánh bại hoàn toàn cuộc hành quân lớn của quân đội Mỹ; loại khỏi vòng chiến đấu 919 tên Mỹ; bắn cháy, bắn hỏng 22 xe tăng, xe bọc thép;  bắn rơi 13 máy bay và phá hủy nhiều phương tiện chiến tranh của chúng. Đây là đòn phủ đầu oanh liệt, giáng vào lính thủy đánh bộ Mỹ, một binh chủng được xem là ưu tú nhất của quân đội Mỹ, góp phần cùng lực lượng vũ trang đánh Mỹ. Cuộc hành quân "Ánh sáng sao" của Mỹ tại Vạn Tường thất bại. Chiến thắng Vạn Tường trở thành mốc son chói lọi, mở đầu cao trào “Tìm Mỹ mà đánh, tìm ngụy mà diệt” trên khắp chiến trường miền Nam.

Uỷ viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy U Huấn chia sẻ, trong giờ phút trang trọng và thiêng liêng này, Đảng bộ và Nhân dân tỉnh Quảng Ngãi bày tỏ lòng thành kính và biết ơn vô hạn đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại; khắc ghi và biết ơn công lao to lớn của các bậc lãnh đạo tiền bối, các anh hùng liệt sỹ, các Mẹ Việt Nam anh hùng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ, các sỹ quan, chiến sĩ Trung đoàn 1, Sư đoàn 2/Quân khu 5; cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang và Nhân dân tỉnh nhà đã làm nên chiến thắng lịch sử này. Kính cẩn nghiêng mình trước anh linh các anh hùng liệt sĩ, đồng bào, đồng chí đã anh dũng hy sinh trong trận Vạn Tường lịch sử cũng như trong toàn bộ cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, đóng góp to lớn cho sự nghiệp giải phóng dân tộc và sự nghiệp giải phóng quê hương Quảng Ngãi. 60 năm kể từ Chiến thắng Vạn Tường lịch sử, 50 năm từ ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, quân và dân tỉnh Quảng Ngãi nói chung, xã Vạn Tường nói riêng không ngừng vượt khó vươn lên, đạt được nhiều thành tựu to lớn trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ quê hương, Tổ quốc.

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, Thiếu tướng Trần Thanh Hải, Phó Tư lệnh Quân khu 5 khẳng định, chiến thắng Vạn Tường là đòn phủ đầu đánh vào quân viễn chinh Mỹ ngay khi chúng vừa bước vào cuộc chiến tranh cục bộ ở miền Nam, giáng một đòn mạnh mẽ vào niềm kiêu hãnh của lính thủy đánh bộ Mỹ, đồng thời khẳng định, quân và dân ta hoàn toàn có khả năng đánh thắng quân đội Mỹ hiện đại, tinh nhuệ, kể cả trong điều kiện chúng có ưu thế tuyệt đối về binh khí, hỏa lực so với quân giải phóng. Chiến thắng Vạn Tường không chỉ là thắng lợi về quân sự mà còn là thắng lợi của nghệ thuật chiến tranh nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng, để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu về nghệ thuật quân sự Việt Nam. Trong đó, nổi bật nhất là bài học lớn về phát huy sức mạnh tổng hợp của chiến tranh nhân dân và sự kết hợp tác chiến giữa bộ đội chủ lực và lực lượng vũ trang địa phương; thể hiện tư duy nhạy bén trong nghệ thuật chỉ huy, điều hành chiến dịch của Bộ Tư lệnh Quân khu 5. 

Chiến thắng Vạn Tường đã đi vào lịch sử đất nước như một chiến công chói lọi của dân tộc Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, là mốc son tô thắm trang sử vẻ vang của quân và dân Quảng Ngãi anh hùng. Từ Vạn Tường, khí thế diệt Mỹ lan rộng khắp Quân khu 5 và miền Trung Trung bộ, tạo nên bước ngoặt quan trọng, góp phần làm phá sản chiến lược “Chiến tranh cục bộ” của đế quốc Mỹ, cổ vũ phong trào đấu tranh vũ trang và nổi dậy của quân dân miền Nam, là một trong những viên gạch nền vững chắc dẫn tới đại thắng mùa Xuân năm 1975. Quân khu 5 sẽ tiếp tục phát huy cao độ bản chất tốt đẹp, truyền thống “tự lực, tự cường, khắc phục khó khăn, chịu đựng gian khổ, mưu trí sáng tạo, chiến đấu kiên cường, chiến thắng vẻ vang” thi đua hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc. Tiếp tục đồng hành, phối hợp cùng địa phương trong công tác đền ơn, đáp nghĩa, chăm lo đời sống người có công, giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, củng cố thế trận lòng dân vững chắc.

Cựu chiến binh Trịnh Phú Thiện, chiến sĩ trực tiếp tham gia làm nên Chiến thắng Vạn Tường xúc động khi đại diện cho những người lính năm xưa có mặt trong trận Vạn Tường phát biểu tại lễ kỷ niệm 60 năm, một dấu mốc lịch sử không thể nào quên trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc ta. 60 năm trước, những người lính, phần lớn tuổi đời còn rất trẻ, mang theo niềm tin son sắt vào Đảng, vào ngày thống nhất non sông, đã chiến đấu bằng tất cả lòng quả cảm và tinh thần “quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Là những người trở về từ cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, được sống trong đất nước hòa bình, độc lập, những người lính thêm tự hào về thành tựu của đất nước, của tỉnh Quảng Ngãi và quê hương Vạn Tường.

Tuổi trẻ hôm nay bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với các thế hệ cha anh đã hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc. Khẳng định vai trò, trách nhiệm và quyết tâm của thế hệ hôm nay trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 60 năm đã qua nhưng những dấu son về một thời đấu tranh anh dũng sẽ không bao giờ phai nhạt trong ký ức của mỗi người dân Bình Sơn, Vạn Tường và cả tỉnh Quảng Ngãi. Thế hệ hôm nay và mai sau sẽ mãi mãi không quên những người con quê hương Quảng Ngãi bình dị, kiên cường đã kề vai, sát cánh, tạo nên sức mạnh phi thường, tiêu diệt lực lượng tinh nhuệ của địch, làm nên Chiến thắng Vạn Tường vang dội trong lịch sử.