Nỗ lực nâng hạng chỉ số tiếp cận đất đai

PTQ - Kết quả PCI năm 2024 chỉ ra dấu hiệu về trở ngại gia tăng trong tiếp cận đất đai đối với các doanh nghiệp. Điểm số trung bình chỉ số thành phần tiếp cận đất đai liên tục giảm trong 03 năm trở lại đây.  Quảng Ngãi cũng nằm trong xu hướng đó. Năm 2024, chỉ số tiếp cận đất đai giảm 1,15 điểm và giảm đến 40 bậc, từ thứ hạng 20 xuống thứ hạng 60. Với vai trò tham mưu chính cho UBND tỉnh về chỉ số này, Sở Nông nghiệp và Môi trường sẽ tiếp tục rà soát, nghiên cứu, đề xuất các giải pháp để cải thiện.

Điểm số trung bình chỉ số thành phần tiếp cận đất đai ở Quảng Ngãi năm 2024 chỉ đạt 6,54 điểm. Chỉ số này liên tục giảm từ 7,01 điểm năm 2021, xuống 6,94 điểm năm 2022 và 6,75 điểm của năm 2023. Một số chỉ tiêu của chỉ số thành phần tiếp cận đất đai cho thấy rõ hơn vấn đề này. Cụ thể, tỷ lệ doanh nghiệp không gặp trở ngại về tiếp cận đất đai hoặc mở rộng mặt bằng kinh doanh năm 2024 chỉ còn 33%, giảm đáng kể từ con số 55% năm 2021, 48% năm 2022 và 41% của năm 2023.

Tỷ lệ doanh nghiệp phải trì hoãn hoặc hủy bỏ kế hoạch kinh doanh do gặp khó khăn khi thực hiện các thủ tục đất đai tiếp tục ở mức cao, gần 74% vào năm 2024. Đối với các doanh nghiệp đã thực hiện thủ tục đất đai, 68% cho biết, trở ngại lớn nhất là thời gian giải quyết hồ sơ đất đai dài hơn so với thời hạn niêm yết của văn bản quy định. Tiếp đến, 59% doanh nghiệp phản ánh các thủ tục xác định giá trị quyền sử dụng đất mất nhiều thời gian. Một lý do có thể giải thích cho sự gia tăng những trở ngại này là Luật Đất đai mới có hiệu lực vào tháng 8 năm 2024, nhưng việc ban hành một số văn bản hướng dẫn chưa theo kịp. Do vậy, cán bộ địa phương vẫn chưa chắc chắn về quy trình, thủ tục cụ thể khi các doanh nghiệp đề nghị giải đáp.

Ông Nguyễn Đức Trung, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi, cho biết: Thực tế năm 2024 có chuyển tiếp Luật Đất đai năm 2013 và 2024. Từ đó dẫn tới trì tuệ giải quyết thủ tục hành chính cho tổ chức và cá nhân. Chúng ta không ban hành kịp thời các văn bản quy pháp pháp luật thuộc thẩm quyền của địa phương. Điều này làm xác định giá đất, bồi thường giải phóng mặt bằng chậm.

Trong nỗ lực cải thiện thứ hạng chỉ số tiếp cận đất đai, Sở Nông nghiệp và Môi trường đặc biệt quan tâm công tác cải cách thủ tục hành chính. Tích cực tuyên truyền, vận động người dân và các tổ chức tham gia nộp, nhận hồ sơ trực tuyến, qua dịch vụ công của bưu chính. Đến nay, tỷ lệ thủ tục hành chính đăng ký tiếp nhận và giải quyết qua môi trường mạng đã đạt 61%. Các lĩnh vực quản lý của sở, trong đó, có lĩnh vực đất đai đều thực hiện giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế "một cửa". Bộ thủ tục hành chính hiện nay đã cơ bản đáp ứng tốt yêu cầu về cải cách hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân.

"Chúng tôi rất kỳ vọng năm 2025 và 2026 sẽ khởi sắc. Công tác quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất đã hoàn thành. Phê duyệt các quy hoạch phân khu ở Khu kinh tế Dung Quất đã cơ bản hoàn thành. Ngay từ khi hoàn thành điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cấp huyện xong thì nhà đầu tư tiếp cận đất đia sẽ dễ dàng hơn. Các văn bản đất đai thuộc địa phương cũng đã hoàn thành nên vận hành trơn tru, thuận lợi hơn", ông Trung cho biết thêm.

Trong 10 chỉ số thành phần của PCI, chỉ số tiếp cận đất đai được xem là chỉ số quan trọng, thể hiện việc tiếp cận đất đai dễ hay không cũng như tính ổn định trong quá trình sử dụng đất, năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư của tỉnh. Xác định rõ điều đó, năm 2025, Sở Nông nghiệp và Môi trường phấn đấu cải thiện chất lượng các chỉ tiêu có điểm số, thứ hạng bị sụt giảm trong năm 2024. Sở sẽ tiếp tục rà soát, nghiên cứu, đề xuất các giải pháp, quy trình nhằm rút ngắn thời gian cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho doanh nghiệp.

Thực hiện việc tiếp nhận, giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính liên quan đến đất đai bảo đảm đúng quy định, đúng hẹn, không để hồ sơ tồn đọng, kéo dài. Thực hiện tiếp nhận và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính qua dịch vụ bưu chính công ích và qua cổng dịch vụ công trực tuyến. Công khai, minh bạch thông tin về giá đất, hệ số điều chỉnh giá đất. Thường xuyên cập nhật, bổ sung kế hoạch sử dụng đất của các huyện, thị xã, thành phố để giới thiệu, xúc tiến thu hút đầu tư. Tham mưu UBND tỉnh tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho người dân, doanh nghiệp trong thực hiện các quy trình đối với thủ tục thuê đất, đấu giá đất để thực hiện dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh.