Xã hội
Người giữ đất, giữ nghề
PTQ - Gần nửa năm nay, ở đầm ngập mặn Phổ Thạnh, có một người đàn ông kiên trì dành thời gian trồng và chăm sóc cây đưng, loài cây đặc biệt giúp bảo vệ đất khỏi xói mòn, tạo ra môi trường thuận lợi để sản xuất muối sạch, chất lượng cao. Mỗi cây đưng đối với ông là một phần của di sản, là trách nhiệm để bảo tồn nghề muối truyền thống lâu đời của quê hương. Ông Lê Thành Công, một diêm dân ở phường Phổ Thạnh, thị xã Đức Phổ.
![]() "Bảo tồn thì bảo tồn chung nhưng trách nhiệm anh em là mình phải làm một ít gì đó, một cái gì đó để nó xứng đáng với cái xã hội, cái quê hương của mình. Vùng này trước đây đưng rất nhiều nhưng quá trình cũng bị này kia khác nọ nên cũng còn rất ít. Tự nhiên nó cũng mọc một số vài cây thì mình phải có trách nhiệm bảo tồn, trồng lại bảo vệ môi trường". Ông Lê Thành Công, ở phường Phổ Thạnh, thị xã Đức Phổ, Quảng Ngãi |

Sáng sớm, khi nước thủy triều chưa lên, ông Lê Thành Công và các thành viên của Tổ trồng cây lại có mặt tại đầm ngập mặn Phổ Thạnh để chăm sóc những cây đưng non mới trồng. Tất cả đều tự nguyện.
Ông Lê Thành Công, cho biết: Mình gỡ cái rong, mình cột cái cây hay những con hàu, con dú nàng, con hà nó bám vô là mình phải gỡ ra để cho nó có sự tăng trưởng của sức cây, chớ mùa này hết gió bức, chỉ còn một vài thôi, còn gió nồm lên nhiều tấp rong tấp phủ, hoặc có bị phủ, cái cây mình không gỡ ra nó sẽ phá cái cây.

Ông Nguyễn Thìn, ở phường Phổ Thạnh, thị xã Đức Phổ, Quảng Ngãi, cho biết: Mình là người dân làm muối, hiện nay cần muối sạch, môi trường là quan trọng nhất, mình trồng cây đưng bảo vệ môi trường sạch, để sản xuất cái muôi tiêu thụ nhanh hơn, mong muốn của người dân làm muối là như vậy.
Quanh đầm ngập mặn Phổ Thạnh hiện có hơn 1.000 cây đưng đang sinh trưởng và thích nghi tốt với môi trường. Trồng cây đưng là một trong những phần việc quan trọng của Dự án Bảo tồn nghề muối gắn với du lịch cộng đồng đang được triển khai ở Sa Huỳnh. Qua sự hỗ trợ, hướng dẫn của chuyên gia, ông Công cùng các thành viên Tổ trồng cây đã tự tay ươm giống cây đưng ở địa phương. Quá trình ươm đòi hỏi sự kiên nhẫn và tỉ mỉ, bởi cây đưng dễ sống nhưng cần môi trường phù hợp và sự chăm sóc đều đặn trong giai đoạn đầu.
Ông Công kể lại: Từ khi bắt đầu lấy đất, vô trong bầu, đi gom trái về rồi dựng lên, khoanh thành vườn ươm đàng hoàng, 2 vườn, rồi thời gian tháng, 2 tháng mình đảo bầu, 7-8 tháng mình bắt đầu đem ra trồng. Nói chung bà con ở đây đến khi mà đem trồng, cắm cái bảng xuống là bà con họ đã hiểu dự án của bảo tồn đưng để bảo vệ đồng muối.


Sinh ra và lớn lên ở Sa Huỳnh, ông Công rất am hiểu từng con nước thủy triều. Mỗi con nước lên xuống đều ảnh hưởng đến quá trình trồng cây đưng. Ông Công luôn chủ động sắp xếp lịch trồng sao cho đúng thời điểm, đảm bảo cây có thể bám rễ và phát triển mạnh mẽ. Sau gần nửa năm được trồng thí điểm quanh đầm ngập mặn Phổ Thạnh, hơn 1.000 cây đưng đang phát triển tốt.
Ông Lê Thành Công cho biết thêm: Từ năm 1997, tui đã làm đội trưởng đội sản xuất ở đây rồi nên lượng nước lên canh nào, xuống canh nào, mùa nào nước ngọt, mùa nào nước mặn là tui biết hết, bởi vậy trồng đợt đưng sau là anh em phải đi 5 giờ sáng, cầm pin đi để trồng để nước nó lên là mình không trồng được.

Ông Thái Thuận Lăng, Chủ tịch Hội Nông dân phường Phổ Thạnh, thị xã Đức Phổ, Quảng Ngãi, cho biết: Tinh thần trách nhiệm rất cao, ảnh thường xuyên ra vào vận động bà con Nhân dân bảo vệ rừng đưng đã trồng. Ảnh là một người sống trực tiếp trên cánh đồng muối này nên ảnh cũng có trách nhiệm bảo vệ môi trường, bảo vệ đồng muối, môi trường xanh sạch đẹp hơn để phát triển kinh tế.

Đầm ngập mặn Phổ Thạnh rộng hơn 200 ha, từng là nơi có nhiều cây đưng mọc tự nhiên, tạo thành lớp lá chắn bảo vệ bờ biển, duy trì nguồn nước sạch cho đồng muối và nuôi sống nhiều loài thủy sản. Tuy nhiên, theo thời gian, do nhiều nguyên nhân, cây đưng đã dần biến mất. Ông Công và những diêm dân ở Sa Huỳnh hiện đang nỗ lực để một ngày không xa rừng đưng sẽ trở lại.
Ông Lê Thành Công, ở phường Phổ Thạnh, thị xã Đức Phổ, Quảng Ngãi, nói: Đã trồng rồi phải nuôi hi vọng, mình muốn vài năm nữa một rừng đưng ở phường Phổ Thạnh này nó lên, mình thấy mình đã rất tự hào.
Đồng muối truyền thống Sa Huỳnh rộng khoảng 115 ha, là nguồn sống quan trọng của hơn 500 hộ diêm dân trong vùng. Nghề muối nơi đây đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, là động lực để bà con diêm dân phát triển nghề theo hướng bền vững. Ông Công và những diêm dân đang nỗ lực khôi phục và bảo vệ các vùng đầm ngập mặn để giúp nghề muối thêm phần vững mạnh, cũng là góp phần giữ gìn cảnh quan thiên nhiên đặc sắc của vùng đất Sa Huỳnh. Những cây đưng rồi sẽ một lần nữa phát triển, tạo ra môi trường thuận lợi cho sự sinh trưởng của các loài thủy sản, mang lại sự ổn định cho cộng đồng diêm dân Sa Huỳnh.
Ý kiến ()