Nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên trong phòng, chống tham nhũng

QNgTV- Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là chủ thể có vai trò quan trọng trong hệ thống chính trị và đời sống xã hội với mạng lưới rộng khắp, là nơi quy tụ và tập hợp đông đảo quần chúng nhân dân tham gia xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân. Đây cũng là chủ thể thực hiện việc giám sát mang tính nhân dân, hỗ trợ cho công tác giám sát, kiểm tra, thanh tra của Nhà nước. Do đó, Mặt trận có điều kiện và cơ sở để thực hiện có hiệu quả vai trò giám sát phòng, chống tham nhũng.

Để nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên trong phòng, chống tham nhũng trong thời gian tới, cần thực hiện một số giải pháp sau:

Thứ nhất, xây dựng, ban hành Luật Giám sát và phản biện xã hội quy định rõ những nội dung, phạm vi giám sát và phản biện xã hội; vấn đề, nội dung công khai, minh bạch; quyền hạn, trách nhiệm của chủ thể và đối tượng giám sát, phản biện xã hội; chế tài xử lý vi phạm giám sát, phản biện xã hội... để Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội có đủ hành lang pháp lý tham gia kiểm soát quyền lực trong lĩnh vực phòng, chống tham nhũng. Quy định về trách nhiệm của các cơ quan, doanh nghiệp nhà nước, cán bộ, công chức, viên chức, trách nhiệm của tổ chức đảng và đảng viên trong thực hiện chế độ cung cấp thông tin, tiếp thu, thực hiện các kiến nghị, yêu cầu sau giám sát của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội.

Thứ hai, nâng cao ý thức trách nhiệm, nhận thức, năng lực và trình độ giám sát, phản biện xã hội cho cán bộ Mặt trận Tổ quốc, nhất là trong việc tham gia góp ý, phản biện xã hội đối với các dự thảo chính sách, pháp luật về phòng, chống tham nhũng; kỹ năng giám sát trong các lĩnh vực dễ xảy ra tham nhũng, lãng phí như chính sách, pháp luật về quản lý đất đai, tài nguyên; công tác cán bộ; các quy định liên quan đến cơ chế phân công, phân cấp, xác định trách nhiệm giữa các cơ quan, tổ chức và cá nhân; thủ tục hành chính; quản lý tài sản công, tài chính công... nhằm hạn chế, khắc phục những vấn đề dẫn đến tham nhũng.

Ba là, chú trọng tuyên truyền, phổ biến chủ trương, quan điểm của Đảng và pháp luật của Nhà nước về phòng, chống tham nhũng. Chú trọng việc vận động nhân dân tham gia chủ động, tích cực và có hiệu quả trong việc giám sát cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức; theo dõi, phát hiện và tố giác các hành vi tham nhũng, lãng phí, nhũng nhiễu của cán bộ, công chức, viên chức. Tham gia xây dựng và tổ chức thực hiện tốt cơ chế bảo vệ, tôn vinh và khen thưởng các tập thể, cá nhân tích cực phòng, chống tham nhũng.

Cùng với đó, tiếp tục nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Tổ chức thực hiện tốt các hình thức giám sát theo quy định của Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Nghị quyết liên tịch của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Tăng cường giám sát đột xuất; coi trọng giám sát theo chuyên đề, nhất là giám sát đối với việc thực thi trách nhiệm, quyền hạn của các cơ quan và người có trách nhiệm, thẩm quyền trong phòng, chống tham nhũng nói chung và trong xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng nói riêng. Tập trung giám sát đối với người đứng đầu, cán bộ chủ chốt ở những lĩnh vực, địa bàn, vị trí công tác dễ xảy ra tiêu cực, nơi người dân có nhiều bức xúc, dư luận xã hội quan tâm; giám sát về đạo đức, lối sống, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa" trong cán bộ, công chức, đảng viên. Đổi mới tổ chức và hoạt động của các Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng theo hướng sát với điều kiện và yêu cầu thực tế tại địa phương, nâng cao hiệu quả phòng, chống tham nhũng ở cơ sở.

Tổ chức thực hiện tốt quy trình tiếp nhận và xử lý các thông tin phản ánh, tố cáo về tham nhũng trong hệ thống Mặt trận. Theo đó, Mặt trận Tổ quốc sử dụng hiệu quả các kênh thông tin, phản ánh về tham nhũng, lãng phí, xử lý kịp thời các đơn, thư phản ánh, khiếu nại, tố cáo, các phản ánh, đề nghị của các cơ quan, tổ chức về tham nhũng. Trên cơ sở tiếp nhận các ý kiến nêu trên, Mặt trận Tổ quốc kịp thời phản ánh, kiến nghị với các cơ quan có trách nhiệm giải quyết và giám sát quá trình giải quyết về phòng, chống tham nhũng.

Kết hợp chặt chẽ hoạt động giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội với hoạt động kiểm tra, giám sát của Đảng và công tác thanh tra, kiểm toán nhà nước, điều tra, truy tố, xét xử của các cơ quan bảo vệ pháp luật để phát huy sức mạnh tổng hợp và nâng cao hiệu lực giám sát, tránh chồng chéo, trùng lặp, lãng phí nguồn lực.