Việc xây cất mồ mả tràn lan không theo quy hoạch từ nhiều đời nay trên đảo Lý Sơn đang làm diện tích ở hòn đảo này dần bị thu hẹp. Mồ mả xen lẫn khu dân cư, bủa vây điểm du lịch làm ảnh hưởng đến phát triển du lịch, ô nhiễm môi trường và chất lượng sống của người dân. Hỏa táng người mới mất và cải táng mồ mả, giải pháp phù hợp, cần thiết để tiết kiệm quỹ đất, bảo vệ môi trường ở huyện đảo Lý Sơn.
Huyện đảo Lý Sơn: sự cần thiết hỏa táng và cải táng mồ mả.
Hàng nghìn ngôi mộ bủa vây đường dẫn vào thắng cảnh chùa Đục và Di tích quốc gia núi lửa Giếng Tiền. Mồ mả được xây cất kiên cố và không theo quy hoạch khiến lối vào danh sơn kỳ vĩ này vì thế cũng bị thu hẹp qua từng năm.
Mồ mả vây ráp từ lối ra vào và xung quanh sườn núi lửa nên không gian dành cho du khách chụp ảnh, thưởng ngoạn cảnh đẹp cũng hạn chế. Khách du lịch thì e ngại và tiếc nuối.
Chị Ngô Thị Dương, Du khách TP. Hà Nội cho biết: Em thấy thiên nhiên ở đây rất là đẹp và có nhiều điểm đặc biệt, nhưng rất là tiếc xung quanh có nhiều mồ mả, em đi trên đường cũng thấy rất nhiều nghĩa trang, em nghĩ nếu có thể quy hoạch về một chỗ thì nó sẽ giải phóng cảnh quan du lịch khá là đẹp.
Phần lớn các điểm du lịch trên đảo Lý Sơn đều có bóng dáng mồ mả. Phát triển Lý Sơn thành khu du lịch cấp quốc gia, nhưng việc mồ mả chôn cất rải rác khắp đảo như hiện nay đã gây hình ảnh hết sức phản cảm cho du khách.
Phát triển kinh tế lấy du lịch làm trọng tâm thì việc quy hoạch mồ mả và tiến tới cải táng bằng hình thức hỏa táng là hướng đi tất yếu và cấp thiết với hòn đảo nhỏ chỉ 10 cây số vuông này.
Ông Bùi Khắc Sơn, Du khách tỉnh Quảng Nam cho rằng: Du lịch ở Lý Sơn mồ mả ở gần chỗ du lịch nên cần phải có hướng quy tập lại khu khác để khu du lịch nó đẹp hơn và cảm quan khách du lịch tới cũng tốt đẹp hơn và nó hứa hẹn cho tương lai phát triển du lịch bền vững hơn.
Thống kê, Lý Sơn hiện có khoảng 15.300 mộ được chôn cất xen lẫn khu dân cư, cánh đồng hành tỏi, gần điểm di tích. Ô nhiễm môi trường đang hiện hữu trên hòn đảo hơn 2 vạn dân. Tháng 1/2022, Lý Sơn đã phát đi thông báo đóng cửa 7 nghĩa địa cũ, và yêu cầu người dân thực hiện việc chôn cất mới về nghĩa địa tập trung nhằm bảo vệ môi trường, cảnh quan trên đảo. Thế nhưng, mồ mả vẫn mọc lên rải rác khắp đảo.
Ông Nguyễn Minh Trí, Bí thư Huyện ủy Lý Sơn, Quảng Ngãi nói: Diện tích đảo rất nhỏ, mà nguồn nước chúng ta khai thác rất cạn kiệt, mà việc mai táng có tính chất dày đặc như vậy thì ít hay nhiều nó cũng hệ lụy đến nguồn nước và chắc chắc việc đó ảnh hướng rất lớn đến giống nòi và sức khỏe của bà con trên đảo. Một ý nghĩa nữa rất là quan trọng, việc anh chốn cất rải rác khắp đảo như vậy rõ ràng nó chiếm diện tích khắp đảo rất là lớn, vì vậy nguồn lực dành cho phát triển du lịch và các lĩnh vực khác sẽ bị giới hạn lại.
Mục tiêu của Đề án cải táng mồ mả là đến năm 2045 sẽ cải táng toàn bộ 15.300 mộ nằm rải rác trên đảo. Lý Sơn cũng khuyến khích người dân sử dụng hình thức hỏa táng người mới mất và cải táng mồ mả. Giải pháp phù hợp để tiết kiệm quỹ đất và đảm bảo môi trường cho thế hệ sau.
Hữu Danh, Đình Nhựt/ TTTT-VT-TT huyện Lý Sơn