Trong văn hóa truyền thống, chợ không chỉ là nơi mua bán, trao đổi hàng hoá mà còn mang đậm bản sắc văn hoá đặc trưng của từng vùng miền. Ngay từ đầu tháng 11 âm lịch, không khí Tết ở chợ Ú, xã Đại Sơn, huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An đã diễn ra nhộn nhịp, rộn rã như có hội. Đây cũng là chợ trâu, bò lớn nhất vùng Bắc Trung Bộ.
Nhộn nhịp phiên chợ trâu, bò lớn nhất vùng Bắc Trung Bộ
Khi trời còn chưa sáng, trâu bò đã được dắt về, tập kết ở chợ. Chợ Ú họp mỗi tháng 6 phiên vào các ngày 1 và 6 âm lịch, tức là mùng 1, mùng 6, 11,16, 21 và 26. Mỗi phiên chợ cũng chỉ họp từ 4 giờ sáng đến 9 giờ sáng thì kết thúc. Dù vậy, đây là chợ phiên bán trâu bò lớn nhất khu vực Bắc Trung bộ. Ở đây có cũng có đủ loại trâu để người mua lựa chọn: Nghé để nuôi, Trâu già để thịt, Trâu tơ để lấy sức kéo hoặc làm trâu chọi. Tham gia chợ Ú, người ta còn gặp gỡ, học hỏi kinh nghiệm mua bán, chọn giống, trao đổi cách chăn nuôi, vỗ béo trâu bò.
Anh Nguyễn Công Trung, xã Đại Sơn, huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An, nói: Sau khi mua, tôi vận chuyển ra các tỉnh phía Bắc để tiêu thụ cho các lò giết mổ. Tiêu chí lựa chọn là những con trâu, bò to và béo từ 80 kg đến 1 tạ tôi mới mua, nhưng hầu hết là toàn mua bò.
Số lượng trâu, bò được các thương lái chở về từ các tỉnh và một số nước lân cận như Thái, Lào, Campuchia và Myanma, sau khi tập kết tại chợ Ú, qua giao dịch sẽ được chuyển đi ra các tỉnh phía Bắc và Trung Quốc.
Khác với các năm trước, năm nay do ảnh hưởng dịch tả lợn Châu Phi nên giá cả trâu, bò có tăng hơn từ 5-10%. Một trâu đực loại to ở đây được bán với giá 40 đến 85 triệu đồng, còn nghé giá 15 đến 25 triệu đồng/con. Trâu cái đẹp mã hay đang mang thai có giá bán bán từ 30 đến 45 triệu đồng/con.
Anh Lê Văn Cường, huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An, cho biết: ”Do dịch bệnh nên giá cả trâu, bò năm nay có cao hơn, tuy nhiên tôi cũng đã mua được vài con rồi”.
Anh Trần Văn Anh, tỉnh Hải Phòng, nói: ”Giá cả ở đây cao hơn ngoài Bắc, tôi đến đây từ hôm qua, chọn lựa mãi mà vẫn chưa mua được…”
Tại chợ Ú, đối với trâu, bò đều được qua kiểm dịch vùng trước khi đưa ra thị trường ngoại tỉnh tiêu thụ. Năm nay do tình hình dịch COVID-19 và dịch bệnh phức tạp trên gia súc gia cầm nên Chi cục Chăn nuôi và thú y tỉnh Nghệ An chỉ cho phép người trong tỉnh đến giao dịch mua bán trâu, bò và cắt cử lực lượng chuyên môn thường xuyên tiêu độc khử trùng để phòng trừ dịch bệnh.
Ông Đặng Văn Thông, Chi cục Chăn nuôi và thú y tỉnh Nghệ An, nói: ”Khi trâu bò lên xe trung chuyển ra ngoại tỉnh cũng được cán bộ thú y phun tiêu độc khử trùng và kiểm tra lâm sàng, nếu trâu, bò khỏe mạnh sẽ được bấm thẻ tai lên trâu, bò xác nhận đàn gia súc không bị nhiễm bệnh. Các giấy tờ liên quan đến việc xuất bến của trâu, bò như giấy kiểm tra lâm sàng, chứng nhận đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, thu phí đều được kiểm tra chặt chẽ trước khi trâu, bò thương lái mới có thể vận chuyển xuất bến”.
Mỗi phiên chợ Ú tiêu thụ khoảng 1.000 con trâu bò. Người ta đến chợ không chỉ để Bán – Mua mà còn đến để trải nghiệm không khí nhộn nhịp ở đây, nhìn ngắm những con gia súc kềnh càng và xem cách những lão nông đi chọn trâu với tư cách là đầu cơ nghiệp hay những chuyên gia đi chọn trâu để huấn luyện trở thành những ông trâu chọi hùng dũng. Đó cũng chính là nét độc đáo, thu hút du khách gần xa đến Phiên chợ Ú./.